Aanpak Universiteit Twente - Sofokles Online Magazine

Universiteit Twente kiest voor brede aanpak werkdruk

‘Input medewerkers als start van een gefundeerde aanpak’

Universiteit Twente kiest voor brede aanpak werkdruk

‘Input medewerkers als start van een gefundeerde aanpak’

Twee van de drie Nederlandse universiteitsmedewerkers ervaren een (zeer) hoge werkdruk, zo blijkt uit de analyse van SoFoKleS. De Universiteit Twente kiest voor een brede, op onderzoek gebaseerde aanpak van welzijn.

Werkdruk staat al jaren hoog op de agenda bij de Universiteit Twente, vertelt HR-beleidsadviseur Nicole Torka. ‘Zo organiseerde de universiteit de afgelopen jaren meerdere themamaanden rondom werkdruk. In 2018 bijvoorbeeld was het thema leiderschap. Met medewerkers gingen we het gesprek aan: hoe kan meer steun van de leidinggevende helpen om de werkdruk te verlagen?’

Onderzoek

Om meer licht te werpen op oorzaken en oplossingen werd twee jaar geleden besloten tot een nieuw, organisatie-breed en in-house uitgevoerd onderzoek naar werkdruk. Daarbij werd gekozen voor een mix van voornamelijk kwantitatief onderzoek, met toevoeging van vragen met open antwoordmogelijkheden, schetst Torka.

‘Na de afname van vragenlijsten onder medewerkers, begin vorig jaar, ben ik het veld ingegaan om per dienst en faculteit een op de eenheid toegespitste presentatie te geven en input op te halen.’

De gedachte is dat een disbalans tussen taakeisen en regelmogelijkheden leidt tot stress en een verhoogde kans op burn-out.

Bij werkdruk en werkstress gaat het namelijk vaak om meer dan het werk alléén, benadrukt Torka. ‘Er zijn ook andere zaken die een negatieve invloed op het welzijn van medewerkers kunnen hebben. Zoals integriteitskwesties, of agressie en geweld op de werkvloer. Voor de universiteit reden om zo breed mogelijk naar dit onderwerp te kijken.’

‘Bij werkdruk en werkstress gaat het vaak om meer dan het werk alléén. Dat is voor de universiteit reden om zo breed mogelijk naar dit onderwerp te kijken.’

‘Wat gaat het vele thuiswerken op termijn betekenen voor medewerkerswelzijn?’

Disbalans

Ten grondslag aan het welzijnsonderzoek ligt het Job Demands-Resources-model. Dat model beschrijft de spanning tussen de eisen van een bepaalde functie aan de ene kant, en de middelen of energiebronnen die de werknemer heeft om aan die eisen te voldoen aan de andere kant. De gedachte is dat een disbalans tussen taakeisen en regelmogelijkheden leidt tot stress en een verhoogde kans op burn-out. Dit model is ook gebruikt bij het onderzoek van SoFoKleS naar werkdruk.

Werkdrukwijzer

Inmiddels ondernam de universiteit meerdere concrete acties om werkdruk en andere zaken die het welzijn van medewerkers in de weg staan, aan te pakken. Zo werd er een ‘Werkdrukwijzer’ ontwikkeld; een hulpmiddel voor leidinggevenden om een te hoge werkdruk bij medewerkers in een vroeg stadium te leren signaleren en bespreekbaar te maken. Ook kunnen leidinggevenden een cursus volgen rondom het thema duurzame inzetbaarheid en verzuimpreventie.

Specifieke aandacht is er verder voor promovendi. Voor deze zogenoemde welzijnsdoelgroep werd in 2019 een pilot voor een coachingsprogramma gedraaid. Ook biedt de universiteit op haar campus een uitgebreid aanbod voor gratis sport- en ontspanningsactiviteiten voor alle medewerkers en studenten.

Artikel in Tijdschrift voor HRM

Verder deelt de universiteit de opgedane kennis graag met andere universiteiten, vertelt Torka. ‘Zo schreef ik samen met Anna Bos-Nehles een artikel voor Tijdschrift voor HRM over ‘(Zelf)leiderschap en werkdruk aan Nederlandse universiteiten’. Daarin geven we concrete aanbevelingen voor werkdrukbeheersing; voor leidinggevenden en medewerkers, maar ook voor HR en de organisatietop.’

‘Ga het gesprek aan en luister’

Crisis of niet, veel negatieve werkdruk vloeit voort uit het academische systeem. Het tij lijkt te keren met de huidige discussie over het waarderen en belonen van wetenschappers, benadrukt Torka. ‘Mijn eigen werkgever en andere universiteiten zou ik willen aanraden: luister daadwerkelijk naar de behoeften en zorgen van medewerkers, hoog en laag op de organisatieladder. Zoek actief het gesprek op, stel open vragen, en gebruik die input als startpunt voor een gefundeerde aanpak.’

Thuiswerken

De verdere uitvoering van het actieplan dat naar aanleiding van het welzijnsonderzoek werd geschreven, ligt momenteel stil door de coronacrisis. Het is sowieso de vraag hoe de huidige crisis gaat doorwerken, denkt Torka. ‘Wat gaat bijvoorbeeld het vele thuiswerken op termijn betekenen voor medewerkerswelzijn? Sommige mensen gedijen er uitstekend bij, terwijl anderen juist méér stress ervaren. Ook staan mensen nu letterlijk en figuurlijk op meer afstand van de universiteit. Kunnen ze daardoor misschien beter reflecteren op hun werkomgeving? Wat betekent dat voor hoe mensen naar hun loopbaan kijken? En wat is de rol van virtueel leiderschap in deze crisis? We zitten echt in een hele spannende, maar ook interessante situatie.’

Ombudsfunctionaris

Verder neemt de UT deel aan de Pilot Ombudsfunctionaris van de VSNU, vervolgt Torka. ‘Sinds afgelopen najaar hebben we een eigen, onafhankelijke Ombudsman, waar studenten en medewerkers terechtkunnen met vragen en problemen. Oók over werkdruk en andere welzijnskwesties. De Ombudsman kan adviseren en bemiddelen – zowel in individuele gevallen als bij meer collectieve vraagstukken – en onderzoek doen. Bovendien kan hij op de langere termijn wellicht ook structurele knelpunten identificeren. Ook dat helpt weer om de negatieve indicatoren van welzijn waar mogelijk verder terug te dringen.’

Universiteit Twente kiest voor brede aanpak werkdruk

‘Input medewerkers als start van een gefundeerde aanpak’

Universiteit Twente kiest voor brede aanpak werkdruk

‘Input medewerkers als start van een gefundeerde aanpak’

Twee van de drie Nederlandse universiteits­medewerkers ervaren een (zeer) hoge werkdruk, zo blijkt uit de analyse van SoFoKleS. De Universiteit Twente kiest voor een brede, op onderzoek gebaseerde aanpak van welzijn.

Onderzoek

De gedachte is dat een disbalans tussen taakeisen en regelmogelijkheden leidt tot stress en een verhoogde kans op burn-out.

‘Bij werkdruk en werkstress gaat het vaak om meer dan het werk alléén. Dat is voor de universiteit reden om zo breed mogelijk naar dit onderwerp te kijken.’

Disbalans

Werkdrukwijzer

Artikel in Tijdschrift voor HRM

‘Ga het gesprek aan en luister’

Thuiswerken

Ombudsfunctionaris

Volgende

Twee van de drie Nederlandse universiteitsmedewerkers ervaren een (zeer) hoge werkdruk, zo blijkt uit de analyse van SoFoKleS. De Universiteit Twente kiest voor een brede, op onderzoek gebaseerde aanpak van welzijn.